Thay đổi về giấy phép lao động, thủ tục nhập cư

Luật Nhập cư sửa đổi dành cho người nước ngoài và Bộ luật Lao động mới đã được Quốc hội Việt Nam thông qua và sẽ có hiệu lực lần lượt từ ngày 1 tháng 7 năm 2020 và ngày 1 tháng 1 năm 2021. Những thay đổi liên quan đến các quy định mới về đối tượng được miễn giấy phép lao động, khả năng gia hạn giấy phép lao động, thủ tục thay đổi loại thị thực và thời hạn cư trú, cùng các vấn đề khác.

Số lượng lao động có kỹ năng nước ngoài đến Việt Nam đã tăng lên trong những năm gần đây và dự kiến sẽ tăng đáng kể trong vài năm tới.  Để thực thi công tác quản lý lao động nước ngoài tại Việt Nam, một số thay đổi đã được đưa ra trong Bộ luật Lao động mới, dự kiến sẽ trao cho cơ quan quản lý lao động nhiều quyền hơn trong việc kiểm soát và xem xét tình trạng lao động nước ngoài do/tại các chủ sử dụng lao động Việt Nam tuyển dụng. 

Ngược lại, Luật Nhập cư sửa đổi được kỳ vọng sẽ tạo thuận lợi hơn cho người lao động nước ngoài có giấy phép lao động hợp lệ xin cấp/chuyển đổi giấy phép cư trú tại Việt Nam.  Những thay đổi này sẽ yêu cầu người sử dụng lao động xem xét và cập nhật tình trạng hiện tại của nhân viên nước ngoài của họ đối với các thủ tục và kế hoạch cấp giấy phép lao động, nhập cư.

1. Những thay đổi trong quy định lao động ảnh hưởng đến việc xin giấy phép lao động

a. Gia hạn miễn giấy phép lao động

Người nước ngoài kết hôn với công dân Việt Nam hiện được miễn giấy phép lao động. Do đó, người bảo lãnh trực tiếp cấp thị thực/thẻ tạm trú cho người nước ngoài có thể được thay đổi từ tổ chức Việt Nam thành vợ/chồng Việt Nam của người nước ngoài.  Các quy định sẽ được ban hành trong thời gian tới nên hướng dẫn về vấn đề này.

Chủ sở hữu quốc gia nước ngoài hoặc thành viên cổ phần của công ty trách nhiệm hữu hạn và cổ đông là thành viên hội đồng quản trị của công ty cổ phần với một ngưỡng vốn góp nhất định được miễn giấy phép lao động.  Chính phủ sẽ cung cấp thêm hướng dẫn về các yêu cầu ngưỡng trong thời gian tới.

b. Sửa đổi khả năng gia hạn giấy phép lao động

Thời hạn của giấy phép lao động lên đến hai năm và theo quy định mới chỉ có thể được gia hạn một lần cho thời hạn hai năm tiếp theo.

2. Thay đổi thủ tục xuất nhập cảnh

a. Thay đổi loại thị thực và rời khỏi Việt Nam trước

Hiện nay, nếu cần đổi thị thực sang loại/dạng khác, người nước ngoài cần rời khỏi Việt Nam và nhập cảnh lại theo loại thị thực mới.  Chính sách này đã được nới lỏng và thị thực có thể được thay đổi mà không cần phải xuất cảnh khỏi Việt Nam trong các trường hợp sau:

i.    Là nhà đầu tư hoặc đại diện của tổ chức nước ngoài đầu tư tại Việt Nam;

ii.    Là cha, mẹ, vợ/chồng hoặc con của người bảo lãnh;

iii.    Được mời, bảo lãnh vào Việt Nam làm việc được cấp giấy phép lao động hoặc miễn giấy phép lao động;

vi. Nhập cảnh Việt Nam bằng thị thực điện tử và sau đó được cấp giấy phép lao động hoặc miễn giấy phép lao động.

b. Nhập cảnh và xuất cảnh miễn thị thực

Đối với công dân nước ngoài đến từ quốc gia mà Việt Nam đơn phương miễn thị thực nhập cảnh, không còn yêu cầu ngày nhập cảnh phải cách ngày xuất cảnh lần trước ít nhất 30 ngày. 

c. Thời hạn cư trú

Luật Nhập cư sửa đổi quy định thời hạn cư trú tối đa là 30 ngày đối với khách du lịch nước ngoài giảm từ tối đa 90 ngày theo DL hoặc thị thực du lịch của họ.  Tuy nhiên, khách du lịch nước ngoài có thể nộp đơn xin gia hạn thời hạn cư trú nếu cần thiết và cơ quan quản lý xuất nhập cảnh có liên quan sẽ đánh giá lại mục đích nhập cư của khách du lịch để xác định xem có chấp thuận gia hạn hay không.